چرا باید بیشتر استراحت کنید! استراحت چگونه باعث تحریک و تداوم خلاقیت می گردد ، معرفی کتاب
به گزارش کوه سفید، ما کار و استراحت را به صورت دو بخش جدا از هم می بینیم. حتی استراحت را صرفاً فقدان کار می دانیم و نه چیزی که هویت مستقل با کیفیت خاص خود را دارد و این دیدگاه مشکل ساز است. در این دیدگاه، استراحت زندگی ای که با زحمت و بلندپروازی و موفقیت تعریف می گردد، چیزی شبیه یک فضای خالی بی فایده است. وقتی خودمان را با کار، فداکاری، اثربخشی و پیشرفت تعریف می کنیم، به راحتی می توانیم استراحت را نفی همه این چیز ها درنظر بگیریم. اگر خودتان را با کارتان یکی می دانید، وقتی دست از کار بکشید دیگر وجود ندارید.
ما رابطه بین کار و استراحت را درست درک ننموده ایم. کار و استراحت دو قطب متضاد نیستند. شما نمی توانید بدون حرف زدن از استراحت دربارهی کار صحبت کنید. نوشتن دربارهی یکی از آن ها مانند این است که داستان عاشقانه ای بنویسید و فقط از یکی از طرفین رابطه نام ببرید. استراحت دشمن کار نیست، شریک آن است. آن ها مکمل هم هستند.
علاوه براین، اگر خوب استراحت نکنید نمی توانید خوب کار کنید. در طول تاریخ، تعداد زیادی از خلاق ترین آدم ها، افرادی که دستاورد های افسانه ای در زمینه هنر، علم و ادبیات داشته اند استراحت را بسیار جدی می گرفتند. آن ها متوجه شده بودند برای رسیدن به اهداف و آرزو هایشان و کار کردن در سطحی که می خواهند، به استراحت احتیاج دارند. استراحت مناسب در عین اینکه انرژی شان را بازیابی می کرد، به آن ها مجال تفکر می داد. در عین حال، حین استراحت بخش ناشناخته مغز که فرایند خلاقیت را راهنمایی می نماید به کارش ادامه می داد.
بنابراین، کار و استراحت مثل سیاه و سفید یا خیر و شر قطب های مخالف هم نیستند؛ این دو بیشتر دو نقطه مختلف روی موج زندگی هستند. بدون حضیض اوجی در کار نیست و بدون فرود فرازی نخواهید داشت. هیچ یک از این دو بدون دیگری نمی تواند وجود داشته باشد.
ما این موضوع را دستکم می گیریم که استراحت جدی و خوب چقدر می تواند برایمان مفید باشد و اگر جدی استراحت کنیم، می توانیم بیشتر کار کنیم.
ایده من درباره استراحت از چهار دیدگاه مهم تأثیر پذیرفته است، از این دیدگاه ها برای واکاوی علم استراحت و فهمیدن اینکه استراحت چطور به افراد خلاق اجازه می دهد کار های بزرگ انجام دهند، استفاده می کنم و شرح می دهم چگونه می توانیم دیدگاه هایی که از علم و تاریخ کسب نموده ایم را در زندگی مان به کار بگیریم.
اول، کار و استراحت شریک هم هستند
برای خوب کار کردن باید خوب استراحت کنیم و این دو لازم و ملزوم هستند. نوازندگان، ورزشکاران المپیکی، نویسندگان، طراحانی که در سطح جهانی مطرح هستند و افراد پیروز و خلاق دیگر در دوره هایی از زندگیشان، استراحت طولانی را جایگزین کار زیاد می نمایند. الهام و خلاقیت تا مدت ها مفاهیمی ناشناخته بودند: میل ما به خلاق بودن همواره از درمان از نحوه عملکرد آن فراتر رفته است؛ چرا گاهی می توانیم خلق باشیم و گاهی نه و برای بهبود شرایط چه کاری - اگر چیزی باشد. می توانیم انجام دهیم. اکنون چند قدم به کشف فرایند های شناختی ای که در لحظات خلاقیت فعال هستند، نزدیک شده ایم و کم کم می توانیم بفهمیم هنگام برآمدن آفتاب بینش در مغز چه رخ می دهد. ما همه چیز را درک نمی کنیم؛ مغز و خلاقیت از پیچیده ترین پدیده هایی هستند که تا به امروز مطالعه شده اند و پرسش های بزرگ زیادی وجود دارند که هنوز نمی توانیم به آن ها پاسخ دهیم. ولی واضح است که فعالیت مغز هرگز متوقف نمی شود و این عضو بدن حتی در حالت استراحت هم، باوجود خستگی بی وقفه، مسائل احتمالی را آنالیز می نماید و دنبال راه چاره می شود و راه چاره های بی فایده را دور میریزد و در پی کیفیتی متفاوت و تازه است. این فرایند غیرقابل کنترل است، اما با یادگیری استراحت بهتر، می توانیم از فعالیت های مغز حمایت نموده و اجازه بدهیم به کارش ادامه دهد و وقتی چیزی یافت که شایسته توجه مان است به آن توجه نشان دهیم.
دوم، استراحت فعال است
وقتی به استراحت فکر می کنیم معمولاً فعالیت هایی منفعلانه به فکرمان خطور می نمایند: چرت زدن، دراز کشیدن روی کاناپه، تماشای مسابقه های ورزشی در تلویزیون، یا تماشای یک سریال تلویزیونی محبوب. این کار ها یکی از انواع استراحت هستند. اما فعالیت بدنی از آنچه انتظار داریم آرامش بخش تر و استراحت فکری هم از آنچه انتظار داریم فعال تر است. ورزش شدیدی بدن را به چالش می کشد، بخش مهمی از فعالیت عدهی زیادی از آدم های خلاق است که تعدادشان انقدر زیاد است که غافلگیرمان می نماید. از جمله این افراد آن درس خوان ها و شاگرد اول هایی هستند که تصور می کنیم هفته ها رنگ خورشید را نمی بینند. برخی هایشان هر روز کیلومتر ها راه می فرایند یا آخر هفته ها مشغول کار کردن در باغشان هستند. برخی دیگر همواره در حال تمرین برای ماراتن بعدی هستند؛ برخی های دیگر هم صخره نوردی و کوهنوردی می نمایند. تصوری که آن ها از استراحت دارند پرشور و حرارت تر از تصور ما از ورزش است. چرا ورزش شدید برای این افراد تا این حد آرامش بخش است؟ ورزش جدی به آن ها یاری می نماید بدنشان را در اوج نگه دارند و در اوج بودن بدن به نوبه خود هوشیاری فکر را حفظ می نماید و به افراد توان لازم برای انجام کار های سخت را می دهد. اما ورزش جدی اغلب مزایای روانشناختی ظریفی هم دارد، استرس را تسکین می دهد و مجالی برای پاکسازی فکر در اختیار افراد می گذارد، به آدم ها امکان می دهد با گذشته شان ارتباط برقرار نمایند.
بسیاری از متفکران جدی فعالیت هایی را انتخاب می نمایند که بازتاب علایق دوران کودکی شان باشد یا مهارت هایی را در خود پرورش می دهند که در کودکی با والدین یا خواهر و برادر بزرگترشان انجام می دادند. چنین انتخاب هایی بخشی از یک راهبرد مؤثر و آگاهانه برای ساختن زندگی ای است که شغل، بازی، کار سخت بدنی و اوقات فراغت در آن جایگاه خود را دارند و به هم پیوند خورده اند. از قرار معلوم حتی شکل های به ظاهر منفعلانه استراحت هم، از نظر فیزیکی، از چیزی که انتظار داریم فعال تر هستند. وقتی به خواب می روید، مغزتان خاموش نمی شود و مشغول تثبیت خاطرات، مرور رویداد های روز و آنالیز دقیق مسائلی است که فکرتان را مشغول نموده اند. وقتی رؤیا می بینید به تمام این فعالیت های پشت صحنه به طور اجمالی نگاه می کنید، اما بیشتر این فعالیت ها بدون اطلاع و آگاهی و راهنمایی شما رخ می دهند. مغزتان مشغول پاکسازی و دفع سموم و تعمیرات است؛ این فعالیت مغز برای جلوگیری از بیماری های پیش فراینده عصبی مهم است. متخصصان خواب می توانند در طول خواب افراد تمام این فعالیت ها را با دستگاه های الکتریکی که فعالیت های مغز را تعیین می نمایند، مشاهده نمایند. وقتی بیدار هستید مغزتان به همان مقدار فعال اما بی توجه و حواس پرت است. در آن لحظاتی که فکر سرگردان و خالی به نظر می رسد درواقع با تمام سرعت در حال فعالیت است، فقط زحمت همراه کردن خودآگاه را به خودش نمی دهد.
سوم، استراحت یک مهارت است
از قرار معلوم، استراحت چیزی شبیه رابطه صمیمانه، آواز خواندن و دویدن است؛ همه می دانند چگونه انجامش دهند، اما با آگاهی بیشتر می توانند خیلی بهتر از پس این کار برآیند. می توانید از استراحت عمیق لذت ببرید و شاداب شوید و تتازه قوا کنید. تمرین عامدانه و آگاهانه فقط برای نوازنده و هنرمند درجه یک شدن نیست، کاری که آن را استراحت سنجیده می نامیم را هم می توان تمرین کرد و در آن ماهر شد. استراحت سنجیده شکلی از استراحت است که به لحاظ روانی و فیزیکی نیروبخش و به لحاظ فکری مولد است و یاریمان می نماید از استرس و خستگی های روزمره ر ها شویم، اجازه می دهد تجربه ها و درس های تازه در حافظه مان جا بیافتند و به ضمیر ناخودآگاهمان فضایی برای ادامه کار می دهد.
اغلب در این دوره های استراحت سنجیده که کاری انجام نمی دهیم و کوششی هم برای کار کردن نمی کنیم برترین ایده ها به فکرمان خطور می نمایند.
این حرف که استراحت چیزی است که باید یاد بگیریم چگونه خوب انجام دهیم، شاید غیرمنطقی و دور از فکر به نظر برسد. مگر کاری ساده تر از استراحت هم وجود دارد؟ واقعاً چه کاری از استراحت راحت تر و بیدردسرتر است؟ شاید فقط نفس کشیدن طبیعی تر از استراحت باشد.
بله، نفس کشیدن یک کار کاملاً طبیعی است که همه ما به طور ناخودآگاه انجام می دهیم، به همین علت است که یادگیری کنترل تنفس از نظر جسمی کاری سخت و از نظر روانی چالش برانگیز است و کاری است که باید با تمرین در آن مهارت پیدا کرد. تنفس منظم یکی از قوی ترین ابزار هایی است که برای مقابله با استرس، ترس و حواس پرتی در اختیار داریم. یادگیری تنفس عمیق به ورزشکاران یاری می نماید بهتر رقابت نمایند، به سربازان و ملوانان یاری می نماید در جنگ آرامششان را حفظ نمایند و موزیسین ها با داشتن این مهارت می توانند با کنترل بیشتری آواز بخوانند. تنفس منظم به درد بازیگران و سیاستمداران هم می خورد و می توانند با یاری آن هنگام سخنرانی و اجرای نقش صدایشان را کنترل نمایند.
استراحت هم همین طور است. بیشتر آدم ها با استراحت طوری برخورد می نمایند که انگار اصلاً به فکر و آگاهی احتیاج ندارد یا کاری منفعلانه است. این افراد برای استراحت، در سرانجام روز به فروشگاه هایی که تخفیف دارند سر می زنند؟ آخر هفته ها می فرایند باشگاه برای تعطیلات به کشور های گرمسیری سفر می نمایند و از فروشگاه های همواره در حراج خرید می نمایند و صبح روز بعد کار های شب قبل را فراموش می نمایند هر چند ممکن است کار های شب قبل در فیس بوکشان قابل ردیابی باشد. اما می توانیم روش های مفیدتری برای استراحت پیدا کنیم که باعث شود شادتر و سالم تر باشیم و فکرمان بهتر به کار بیافتد.
بنابراین بله، استراحت یک کار طبیعی است که همه انجام می دهیم و دقیقاً به همین علت است که با باید خوب استراحت کردن را یاد بگیریم.
چهارم: استراحت سنجیده باعث تحریک خلاقیت و تداوم آن می شود
همه کار و استراحت را مانند شب و روز می دانند که هیچ یک بدون دیگری نمی تواند وجود داشته باشد. اما استراحت سنجیده نقش مهم و معمولاً ناشناخته ای در زندگی آدم های خلاق بازی می نماید. برخی از انواع استراحت سنجیده خلاقیت را تحریک می نمایند. خیلی از آدم های برجسته حساس ترین کار هایشان را صبح زود انجام می دهند، یعنی دقیقاً زمانی که فکرشان در سرحال ترین حالت خود قرار گرفته است و کمتر مهیای حواس پرتی است. آن ها برای احیا شدن و حفظ انرژی شان در طول روز به پیاده روی می فرایند، چرت می زنند و به فکر ناخودآگاهشان زمان می دهند سرگردان باشد و کاوش کند. آن ها اغلب وقتی دست از کار می کشند، یک کار کوچک را ناتمام ر ها می نمایند تا روز بعد آغاز کار برایشان آسان تر باشد. این افراد روز هایشان را طوری تنظیم می نمایند تا هم برای کار متمرکز و فشرده و هم برای اوقات فراغت زمان داشته باشند. این فعالیت ها به آن ها یاری می نمایند راه چاره های خلاقانه تری برای مسائل یافته و این راه چاره ها را سریع تر و با کوشش کمتر پیدا نمایند. انواع دیگر استراحت سنجیده باعث ایجاد خلاقیت پایدار می شود. بسیاری از نویسندگان، دانشمندان و هنرمندان بزرگ به طور منظم ورزش می نمایند، و برخی از آن ها ورزشکاران پرشور، ماهر و برجسته ای هم هستند. آن ها ثابت نموده اند عادت ها و تفریح ها می توانند با هم سازگاری قابل توجهی داشته باشند. این افراد به وسیله بازی های مؤثر، شکلی از استراحت که از نظر روانی نیروبخش، از نظر فیزیکی فعال و به لحاظ شخصی معنادار است، تعادل را در زندگی پرمشغله شان برقرار می نمایند. این افراد روز های تعطیل، دوره های استراحت و خلوت گزینی که زمان کافی برای سفر، کشف ایده های تازه و پرورش علایق تازه در اختیارشان می گذارد، را فرصتی برای بازیابی خلاقیتشان تلقی می نمایند و با اینکه دوست دارند در کار غرق شوند، مرز سفت و سخت بین کار و اوقات فراغت خود را حفظ می نمایند.
ویدئوی یوتیوب تبادل نظر با نویسنده کتاب را ببینید.
بیشتر استراحت کنید!
استراحت چگونه باعث تحریک و تداوم خلاقیت می شود
نویسنده : الکس سوجونگ کیم پنگ
مترجم : مارال فرخی
انتشارات کتاب سرای نیک
258 صفحه
عنوان اصلی:
Rest: Why You Get More Done When You Work Less
Alex Soojung-Kim Pang
منبع: یک پزشک