استیو جابز؛ آقای خاص دنیای تکنولوژی - کوه سفید

با وبسایت گردشگری سازمان میراث فرهنگی همراه باشید.

دوران جوانی استیو جابز

استیو همراه ناپدری و نامادری اش (پاول و کلارا جابز) در جنوب Bay Area و شهرستان Santa Clara زندگی می کرد. این منطقه، اوایل دهه 1950 میلادی به دلیل وجود شرکت های فعال در حوزه فناوری، به دره سیلیکون (Silicon Valley) معروف شد. بنابراین، دوران نوجوانی استیو، در بین مهندسین الکترونیک گذشت. همین فرایند باعث شد تا استیو با استفان وزنیاک (Stephen Wozniak) که یکی از شیفتگان دنیای الکترونیک بود، آشنا شود.

پنج سال بعد، جابز وارد دانشگاه Reed شد، ولی تنها پس از یک ترم او را از دانشگاه اخراج کردند.

پیدایش اپل

مدتی بعد، استیو در شرکت بازی سازی جوانی با نام آتاری (Atari) مشغول به کار شد. در سال 1975 میلادی، جابز با همکاری دوست قدیمی اش، وزنیاک، کیت کامپیوتر شخصی Altair 8800 را تولید کرد و توانست توجه زیادی را به خودش جلب کند.

این دو، در اولین روز ماه آوریل 1976، شرکت اپل (Apple) را تاسیس کردند. جابز و وزنیاک در گاراژ خانه اشان، برد کامپیوتر Apple I را مونتاژ و آن را به فروشندگان کامپیوتر می فروختند.

مدتی بعد، وزنیاک مدل بعدی این کامپیوتر را با قدرت پردازشی بیشتر تولید کرد. با سرمایه گذاری 250 هزار دلاری یکی از مدیران ارشد شرکت اینتل، کامپیوتر Apple II توانست فروش زیادی داشته باشد و بنیان گذاران اپل را میلیونر کند.

چهار سال پس از تاسیس، شرکت اپل وارد بورس شد و سهامش را اولین بار در این بازار عرضه کرد.

معرفی کامپیوتر شخصی مکینتاش

در سال 1981 میلادی، استیو جابز پروژه ای با نام مکینتاش (Macintosh) را در اپل ایجاد کرد. مکینتاش یک کامپیوتر شخصی کوچک و ارزان بود. طبق گفته جابز هدف این بود که کار کردن با مکینتاش به سادگی کار کردن با یک توستر باشد. طراحی و ساخت این کامپیوتر، سه سال به طول انجامید.

مکینتاش در سال 1984 در جلسه سالانه سهام داران اپل معرفی شد، ولی پیروزیتش به چند ماه اول عرضه، محدود بود.

به دلیل پیروز نشدن مکینتاش، جان اسکالی (John Sculley)، مدیر عامل اپل به همراه اعضای هیات مدیره، در سال 1985 تمامی اختیارات اجرایی را از جابز گرفتند و او تنها به عنوان رییس هیات مدیره، باقی ماند.

تاسیس شرکت NeXT

جابز برای رقابت با اپل، شرکت کامپیوتری نکست (NeXT) را به کمک تعدادی از کارشناسان سابق اپل تاسیس کرد. هیات مدیره اپل که این موضوع را برای شرکتشان خطرناک دیدند، استیو جابز را به طور کامل از اپل اخراج کردند.

در سال 1988، شرکت نکست اولین کامپیوتر خودش را با نام NeXT Cube و با قیمت ده هزار دلار معرفی کرد. این قیمت کاملا فراتر از هزینه ای بود که دانشگاه ها تمایل به پرداختش را داشتند؛ بنابراین استقبال زیادی از این کامپیوتر پیشرفته هم نشد.

حتی کامپیوتر ارزان تر NeXT Station هم نتوانست فروش خوبی داشته باشد و با رفتن سهامداران اصلی این شرکت، بخش سخت افزار NeXT تعطیل و این شرکت به یک شرکت نرم افزاری تبدیل شد.

در این شرایط و در سال 1991 میلادی، جابز با لارن پاول (Laurene Powell) ازدواج کرد و صاحب یک پسر به نام رید (Reed) شد.

خریدن پیکسار

کمی قبل تر و در سال 1985 میلادی، جابز که پول زیادی از فروش تمام سهام اپل در بانک داشت، بخش گرافیک کامپیوتری شرکت لوکاس فیلم (Lucas Film) را خرید و این مجموعه جدید را پیکسار (Pixar) نامید.

او از پیکسار برای فروش کامپیوترهای رده بالا به بیمارستان ها و ارتش استفاده می کرد ولی در کنارش، انیمیشن هم می ساخت.

شرایط نه چندان خوب پیکسار در سال 1991، با قراردادی با شرکت دیزنی (Disney) برای ساخت انیمیشن داستان اسباب بازی (Toy Story) دگرگون شد.

این انیمیشین که در سال 1995 عرضه شد، توانست رکوردهای فروش را در هم بشکند و ارزش دارایی استیو جابز (که 80 درصد از مجموعه پیکسار را در اختیار داشت) به یک و نیم میلیارد دلار رسید.

بازگشت استیو جابز به اپل

در این میان، شرکت اپل در شرایط خوبی به سر نمی برد و مردم به جای کامپیوترهای مکینتاش، از کامپیوترهای مبتنی بر ویندوز 95 استفاده می کردند.

گیل املیو (Gil Amelio) مدیر عامل جدید اپل برای رقابت با مایکروسافت، در پی خرید سیستم عامل NeXT یعنی NeXTSTEP برآمد، ولی جابز او را متقاعد کرد که کل شرکت NeXT را به ارزش 400 میلیون دلار بخرد.

با خرید NeXT توسط اپل، استیو جابز دوباره به اپل بازگشت. با توجه به ضرر 700 میلیون دلاری اپل در سه ماهه اول سال 1997، املیو از سمت مدیریت عامل برکنار و جابز به طور موقت، مدیرعامل اپل شد.

استیو جابز پس از ورود مجددش به اپل، مهندسین شرکت NeXT را در سمت های کلیدی اپل قرار داد و تعداد زیادی از کارمندان اپل را اخراج کرد.

در سال 1998، جابز که هم زمان مدیرعامل شرکت پیکسار هم بود، یک کامپیوتر شخصی فوق العاده را با نام آی مک (iMac) رونمایی کرد. آی مک نه تنها صنعت کامپیوترهای شخصی را تکان داد، بلکه توانست اپل را مجددا به دوران طلایی اش برگرداند.

در جریان مراسم Macworld در سال 2000، استیو جابز از سیستم عامل دسکتاپ انحصاری اپل با نام Mac OS X رونمایی کرد. درضمن، پسوند موقت هم از سمت وی برداشته و او مدیر عامل ثابت اپل شد.

استراتژی بعدی جابز برای افزایش سهم بازار اپل تاسیس فروشگاه های Apple Store در سال 2001 بود. او اعتقاد داشت در محیطی که کاملا توسط اپل اداره شود، می توان ارزش واقعی کامپیوترهای Mac را به کاربران انتقال داد.

معرفی آیپاد

در همین شرایط، استیو جابز متوجه شد اشتراک گذاری موسیقی به صورت دیجیتال در دنیا در حال رشد است. جوانان بیشترین هزینه ها را برای خرید و دانلود موسیقی از سرویس هایی مثل نپستر (Napster) می کردند.

همین موضوع سبب تولد آی تیونز (iTunes) شد. اما یک مشکل بزرگ وجود داشت، هیچ کدام از پخش کننده های موسیقی در آن زمان جذابیتی نداشتند.

جابز با شعار یک هزار موسیقی در جیبتان، دستگاهی سفید، کوچک و دوست داشتنی را با نام آیپاد (iPod) معرفی کرد.

استیو جابر متوجه شد اگر مردم بتوانند مستقیما از آی تیونز موسیقی هایشان را بخرند، میزان فروش این دستگاه ها بیشتر هم خواهد شد. همین موضوع سبب شد تا در سال 2003 میلادی، فروشگاه موسیقی اینترنتی iTunes Music Store معرفی شود.

در ادامه همین فرایند، استیو جابز در سال های 2004 و 2005، مدل های بعدی آیپاد را با نام های آیپاد نانو (iPod Nano) و آیپاد شافل (iPod Shuffle) معرفی کرد و پیروزیت های بیشتری را برای اپل به ارمغان آورد.

در سمت دیگر، پیروزیت های شرکت دیگر استیو جابز یعنی پیکسار و اختلافات بین او و مدیرعامل دیزنی، باعث شد تا قرارداد همکاری بین دیزنی و پیکسار لغو شود.

هنگامی که مدیرعامل دیزنی تعویض و باب ایگر (Bob Iger) به این سمت انتخاب شد، روابط بین استیو جابز و شرکت دیزنی مجددا بهبود یافت.

ادامه این رابطه محبت آمیز باعث شد تا دیزنی در سال 2006، شرکت پیکسار را به طور کامل بخرد و استیو جابز، بزرگ ترین سهامدار و یکی از اعضای هیات مدیره دیزنی شود.

معرفی آیفون و آیپد

در همین میان، استیو جابز در اپل روی یک پروژه مخفی کار می کرد و توانست به کمک تیمی از بهترین متخصصان اپل، صفحه نمایشی با قابلیت لمس خازنی تولید کند؛ صفحه ای که می توانست دنیای کامپیوترهای شخصی را دگرگون کند.

اما جابز تصمیم گرفت این نمایشگر را به جای کامپیوتر، روی یک گوشی موبایل به کار ببرد. پس از دو سال تلاش بی وقفه، استیو جابز در کنفرانس Macworld سال 2007 میلادی، گوشی آیفون را رونمایی کرد. کنفرانسی که به نقطه عطف زندگی کاری استیو جابز معروف شد.

پیروزیت بیش از انتظار آیفون، باعث شد تا این گوشی به کلیدی ترین محصول اپل تبدیل شود و استیو جابز نام شرکت اپل را از Apple Computer Inc به Apple Inc تغییر دهد.

آیفون نسل اول؛ موبایلی که دنیا را عوض کرد

آیپد نسل اول؛ وقتی آیفون پهن شد!

همین پیروزیت، ایده تولید یک تبلت را در ذهن استیو جابز به وجود آورد. دستگاهی که نیاز کاربران را به یک کامپیوتر شخصی از بین ببرد. در کنفرانس WWDC سال 2010 میلادی، استیو جابز اولین تبلت اپل با نام آیپد (iPad) را رونمایی کرد.

سلامت فیزیکی استیو جابز

متاسفانه با وجود پیروزیت های چشمگیر در زندگی کاری، در اواخر سال 2003، مشخص شد که استیو جابز دچار بیماری سرطان پانکراس شده است. با وجود عمل پیروزیت آمیز روی جابز در سال 2004، در اواخر سال 2008، مشکل سرطان دوباره گریبانگیر او شد.

با وجود مسائل پزشکی فراوان، استیو جابز دو بار دیگر و در ماه های مارس و ژوئن 2011، برای معرفی iPad 2 و سیستم ابری iCloud در مراسم اپل حاضر شد.

جابز که از شرایط سلامت خود باخبر بود و می دانست مدت زیادی زنده نخواهد ماند، مدیر ارشد عملیات (COO) شرکت اپل یعنی تیم کوک (Tim Cook) را به عنوان جانشینش انتخاب و در ماه آگوست سال 2011 میلادی، از سمت مدیر عاملی، کناره گیری کرد.

استیو جابز در 5 اکتبر سال 2011 میلادی درگذشت اما همواره نامش در دنیای فناوری جاودان ماند.

این مطلب نسخه به روزشده مقاله ای است که اولین بار در تاریخ 8 فروردین 1395 در خبرنگاران مگ منتشر شده بود.

منابع:

• Wikipedia.com
• Apple.com
• AllAboutSteveJobs.com
• Forbes.com
• TheGuardian.com
• ComputerHistory.org