توسعه شهری تحقیق و پژوهش احتیاج دارد - کوه سفید

خبرنگاران/زینب زینال زاده: شهرهای دنیا در حال توسعه اند و کلانشهر تهران هم از این قاعده مستثنا نیست. شهر، زمانی می تواند زیست پذیر باشد که در تمام بخش های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، شهری و... و. توسعه یابد و در جهت پیشرفت قرار گیرد. برای چنین توسعه ای احتیاج به مطالعه و تحقیق و پژوهش است. مطالعاتی که اگر حمایت نشوند، کاربردی نمی شوند و تأثیری در فرایند توسعه نخواهند داشت. دکتر علی اکبر کریمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس براین باور است که بی شک شهر احتیاجمند توسعه است و این کار محقق نمی گردد مگر به پشتوانه فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی.

چه ارگان و نهادی در توسعه شهری بیشترین سهم را دارد؟

واقعیت این است که توسعه شهری موضوعی بسیار گسترده است و ابعاد متنوعی دارد. بیشترین موضوعاتی که در توسعه شهری مطرح می گردد، جزء وظایف شهرداری هاست. البته نهادها و دستگاه های دولتی و حاکمیتی دیگری در این امر دخالت دارند، اما شهرداری بیشترین سهم را در این زمینه دارد.

آیا توسعه شهری در دهه های اخیر دچار تحول شگرف شده و به موضوعی چندوجهی و پیچیده تبدیل شده است؟

این موضوع حقیقت دارد و باید پذیرفت که طی دهه های گذشته، مسائل حوزه توسعه شهری از سادگی به سمت پیچیدگی رفته است. یکی از مسائلی که مصداق شاخص این ادعاست حمل ونقل درون شهری است. در گذشته این موضوع به دلیل کم بودن شبکه های معابر شهرها و تعداد کم وسایل نقلیه، موضوعی ساده تلقی می شد، اما امروزه به دلیل گستردگی شهرها و وجود میلیون ها دستگاه انواع وسایل نقلیه سبک و سنگین، موضوع حمل ونقل درون شهری و ترافیک را به پیچیده ترین مسائل حوزه توسعه شهری تبدیل نموده است.

برای پاسخ دادن به پیچیدگی شهرهای توسعه یافته چه باید کرد؟

پرداختن به همه مسائل و مسائل موجود در شهرهای توسعه یافته احتیاج به دانش، تخصص و علم دارد. با توجه به اینکه مسائل مربوط به حوزه شهری جدیدند، به طور قطع باید برای حل آنها کار تحقیقاتی و پژوهشی انجام گردد.

به طور نمونه در 50 سال گذشته با پدیده ترافیک روبرو نبودیم، اما الان در بسیاری از کلانشهرها به یکی از معضلات جدی تبدیل شده است و به همین دلیل، انجام تحقیقات و پژوهش های علمی با رویکرد کاربردی در هر شهر، کلانشهر و کشور نه تنها می تواند به حل این معضل و پدیده یاری کند، بلکه به یک ضرورت تبدیل شده است.

مهم ترین راه حل ارائه شده برای رفع معضلات حوزه حمل ونقل شهری چیست؟

در بسیاری از شهرهای بزرگ موضوع هایی که مدیران شهری دنبال می نمایند کاستن تردد وسایل نقلیه خصوصی و تأکید بر استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی است. انواع وسایل حمل ونقل عمومی از وسایل نقلیه سنگین مانند اتوبوس هایی با ظرفیت بالا گرفته تا مترو و تراموا و مونوریل در دنیا مورد استفاده قرار می گیرند. بهره برداری از این وسایل نقلیه با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی و سرزمینی، احتیاجمند پژوهش است. در واقع به یاری همین پژوهش هاست که می توان با حداقل هزینه و سرمایه گذاری بهترین روش خدمت رسانی را انتخاب کرد و به هدف مطلوب رسید.

آیا به نظر شما پژوهش های صورت گرفته به ویژه در حوزه حمل ونقل کاربردی اند و به حل مسائل شهرها یاری نموده اند؟

در کشور ما با توجه به وجود شورای عالی حمل ونقل و ترافیک که در وزارت کشور تشکیل می گردد، تصمیمات، مبتنی بر گزارش های ارائه شده از سوی مشاوران مجرب و متخصص، همچنین تحقیقات دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، گرفته می گردد و در خیلی از موارد هم مفید بوده است. بنابراین در کاربردی بودن پژوهش ها شکی نیست و باید با توسعه ظرفیت های علمی و تخصصی شرایط مطلوبی در کشور ایجاد کرد تا شاهد توسعه شهری ایده آل در حوزه حمل ونقل و ترافیک شهری باشیم.

آیا نمونه هایی از کارهای پژوهشی و تحقیقاتی صورت گرفته در حوزه حمل ونقل را که کاربردی و مؤثر بوده اند، سراغ دارید؟

امروزه یکی از معضلاتی که مردم در حوزه حمل ونقل با آن روبرو اند انتخاب نوع وسیله و جهت درست است. این معضل با کار تحقیقاتی و فعالیت استارت آپ ها رفع برای شده و امروز مردم برای تردد با حداقل قیمت، بهترین وسیله و کوتاه ترین جهت را انتخاب می نمایند. همچنین فعالیت اپلیکیشن های جهتیاب که پشتوانه تحقیقاتی داشته اند، یاری شایانی به مردم و صرفه جویی در انرژی می نماید. اینها نمونه هایی از فعالیت های پژوهش محـور در حوزه حمل ونـقل هستند. باید کارهای پژوهشی و تحقیقاتی را توسعه دهیم تا مردم بتوانند از دستاوردهای آنها در زندگی روزمره استفاده نمایند.

کار پژوهشی احتیاج به بودجه و اعتبار اقتصادی دارد. آیا دولت بودجه ای برای این کار اختصاص می دهد؟

کارهای مربوط به حوزه شهری توسط شهرداری ها انجام می گردد و دولت بودجه مجزایی به این تحقیقات نمی دهد. چراکه نهاد شهرداری، مستقل است. اما وزارتخانه هایی مانند وزارت راه و شهرسازی و وزارت کشور که در امور شهری دخیل هستند، بودجه دارند و می توانند در این کار به شهرداری ها یاری نمایند.

منبع:ویژه نامه شهرپژوه