چرا خون بندناف مهم است؟ - کوه سفید

پس از زایمان و زمان خروج بند ناف، 5 تا 10 دقیقه زمان داریم تا خون موجود در بند ناف را خارج کنیم. پس از گذشت این زمان خون در بند ناف و جفت لخته می گردد. اما اگر بتوان در زمان مناسب خون را به بانک نگهداری انتقال داد، به واسطه آن می توان بیش از 80 نوع بیماری صعب العلاج را درمان کرد.

به گفته دانشمندان، سلول های بنیادی که از بند ناف گرفته می شوند بسیار پر توان و نامیرا هستند و بعلاوه در اثر تکثیر های پی در پی دچار پیری نمی شوند، به طوری که با تزریق یا جایگزینی آن ها در بافت هایی که آسیب جدی دیده اند می توان به بهبودی و تشکیل سلول های تازه بافت یاری کرد.

در ذخیره سازی و پیوند خون بند ناف، پروفسور الین گلوکمن، از شناخته ترین و تاثیرگذارترین چهره های عرصه ذخیره سازی و پیوند خون بند ناف است.

او در این زمینه توانست با اولین پیوند پیروزیت آمیز خون بند ناف بر روی کودکی پنج ساله مبتلا به آنمی فانکونی (نوعی کم خونی مادرزادی)، به وسیله سلول های بنیادی خون بند ناف خواهرش در سال 1988 تحول عظیمی را با وارد کردن سلول های بنیادی خون بند ناف به بخش پیوند، رقم بزند.

کاربرد خون بندناف

اهدای خون بند ناف یک روش فداکارانه و تأثیرگذار برای هدیه دادن زندگی است.

به گفته متخصصان مایع بند ناف مملو از سلول های بنیادی است. این سلول ها می توانند سرطان، بیماری های خونی مانند کم خونی و بعضی اختلالات سیستم ایمنی که توانایی بدن افراد برای دفاع از خود را مختل می نماید، درمان نمایند.

بعنوان مثال سلول های بنیادی مشتق از خون بند ناف به درمان دیابت تیپ 1 (وابسته به انسولین)، بیماری های قلبی عروقی، لوپوس، بیماری های نورولوژیک مانند سکته مغزی، پارکینسون و آلزایمر، کم خونی ها و نقص ایمنی، بیماری های کبدی و … یاری می نماید.

حتی آسیب های مغزی در نوزادان را هم می توان با استفاده از خون بند ناف درمان کرد.

پیوند خون بندناف برای خونریزی شدید داخل بطنی در نوزادان نارس ایمن و موثر است.

بعلاوه طبق مطالعات اجرا شده، یک دوز سلول های خون بندناف علائم عصبی و عملکردی بیماران سکته مغزی را بهبود می بخشد.

این ها تنها بخشی از کوشش هایی است که از طرف تیم های تحقیقاتی برای استفاده حداکثری از خون بند ناف انجام می گردد. درمان های دیگر شامل درمان آلزایمر، پارکینسون، نقص غضروف، بیماری های چشم و حتی کووید-19 است.

در این زمینه دانشمندان معتقدند که حضور سلول های اولیه و نابالغ سیستم ایمنی در خون بندناف سبب کاهش رد ایمنولوژیک پیوند نسبت به مغز استخوان می گردد. به طوری که رد پیوند شدید در حدود 60 درصد از پیوند های خون بند ناف می گردد.

درواقع با استفاده از خون بند ناف، امکان انجام پیوند پیروز با تشابه کمتر HLA بین دهنده و گیرنده نسبت به خون مغز استخوان بیشتر است.

بانک خون بندناف در ایران

به گفته مژده نخلستانی، مدیر بانک خون بندناف سازمان انتقال خون، این بانک، یک بانک خون بند ناف عمومی است که در سال 1389 تاسیس شد. این بانک جهت اطمینان از انطباق فرآیند های جاری با استاندارد های بین المللی، فعالیت های خود را بر مبنای الزامات اسـتاندارد Net Cord-FACT و AABB و استاندارد های ملی خون بندناف ایران شروع نموده است.

نخلستانی می گوید: از زمان تاسیس بانک خون بند ناف انتقال خون تا کنون حدود 4150 واحد خون بند ناف از مادران اهدا نماینده ای که رضایت به اهدای خون بند ناف نوزادشان داده اند، در این بانک نگهداری می گردد. بعلاوه تا به امروز اطلاعات HLA تعداد 4100 نفر بیمار به امید یافتن نمونه سازگار، ثبت شده است.

بعلاوه ضرابی، مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته های رویان، گفته که 31 دفتر نمایندگی در کل کشور به جمع آوری نمونه های بند خون ناف می پردازند.

او می گوید که ایران با بیش از 170 هزار نمونه خون بند ناف بزرگترین ذخیره سلولی در خاورمیانه را داراست.

هزینه نگهداری

مدیر بانک خون بندناف سازمان انتقال درباره هزینه جمع آوری و نگهداری خون بند ناف در سازمان انتقال خون کشور گفته که بانک های خون در جهان به دو نوع خصوصی و عمومی تقسیم می شوند. نگهداری خون بند ناف در بانک خون بندناف سازمان انتقال خون ایران که بانک خون غیرانتفاعی و عمومی است، هیچگونه هزینه ای ندارد.

دلیل رایگان بودن هم این است که نمونه ای که اهدانماینده به بانک خون بند ناف عمومی اهدا می نماید، برای مصرف عموم بیماران است، نه صرفا برای مصرف خود نوزاد و خانواده فرد اهدانماینده؛ بنابراین پس از مصاحبه و رضایت از مادران داوطلب، خون بند ناف پس از زایمان به وسیله پرسنل و کارشناس آموزش دیده جمع آوری و به واحد پردازش خون بند ناف در سازمان انتقال ایران ارسال می گردد.

البته در مورد بانک های خصوصی هزینه پردازش و نگهداری را خانواده پرداخت می نمایند.

طبق گزارش های منتشر شده، هزینه اولیه قرارداد حدود چهار میلیون و 990 هزار تومان و پرداخت شارژ سالیانه 300 هزار تومان است.