8 کلید مهم در طراحی اپ های پرطرفدار - کوه سفید

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که با وجود ناپیروز بودن طرحی، به دلیل کمبود وقت خودتان را موظف به اتمام کار آن کرده باشید.

به چنین وضعیتی درگیر شدن در تعهد تشدیدشده می گویند و باعث می گردد بسیاری از کارآفرینان بلافاصله بعد از ورود نرم افزار همراهشان به بازار، به دلیل نیاز به ایجاد تغییرات اساسی آن را رها کنند.

در این رویه که بسیار رایج است، کارآفرینان به دلیل تاخیرهای به وجود آمده و هزینه های اضافی، به سرعت علاقه خود را به ادامه طرح از دست می دهند البته باید بگوییم جواب قطعی برای این سوال که نسخه اولیه از یک نرم افزار همراه برای کسب وکار نوپای شما باید چه شکل و شمایلی داشته باشد و چگونه کار کند وجود ندارد، ولی راهکارهایی برای یاری به ساخت یک نرم افزار با حداقل نیرو و در عین حال حداکثر کارایی وجود دارد که در ادامه به بررسی هشت مورد از آنها می پردازیم.

برگرفته از: Forbes و thinkmobiles.com

شکل ظاهری

طراحی ظاهر نرم افزارهای همراه، معمولا از دو بخش تشکیل می گردد: تجربیات کاربری (UX - User Experience) و رابط کاربری (UI - User Interface). این که نرم افزار چگونه کار کند و چه شکل و شمایلی داشته باشد مربوط به این بخش ها می گردد. اما گیج نشوید! در کل طراحی خوب به معنای ظاهر فانتزی نیست؛ بلکه به این معناست که کاربران بتوانند تعامل خوبی با نرم افزار ایجاد و راحت و موثر با آن کار کنند. اگر همه عملگرهای مهم و حساس برای کاربر به راحتی قابل دسترسی باشد و شکل ظاهری نرم افزار به گونه ای هدفمند به جذب مخاطب منجر گردد، نرم افزار همراه شما می تواند پیروز گردد.

انعطاف پذیری

جهان ما پیوسته در حال تغییر است و کاربران شما نیز از این فرایند پیروی می کنند. همیشه نرم افزارهای جدیدی به بازار عرضه می گردد و رقبای شما همیشه در تلاش اند که بهترین باشند. در چنین وضعیتی نرم افزار شما باید تا حد امکان منعطف و انطباق پذیر باشد. برای این منظور باید بستری (Platform) را انتخاب کنید که به شما اجازه دهد نرم افزارتان را بر پایه بازخوردهایی که از مخاطبان تان دریافت می کنید، تغییر بدهید و اصلاح کنید. بنابراین انتخاب بستر مناسب در انعطاف پذیری نرم افزار همراه تاثیر مستقیم دارد و شما را قادر می کند در سطح بالایی دربازار رقابت کنید و حتی بتوانید رقبا را کنار بزنید.

ارزش افزوده

ایده شما باید ارزش افزوده ای برای مخاطبتان به ارمغان بیاورد. همان طور که گفتیم داشتن یک ایده ناب، هسته اصلی پیروزیت در عرصه نرم افزارهای همراه است؛ زمانی شما پیروز به ترغیب کاربران به خرید، بارگیری، نصب و استفاده از نرم افزار همراهتان می شوید که محصولتان چیزی منحصربه فرد برای ارائه داشته باشد یا کاربر به یاری آن بتواند نیازی را رفع کند یا بر مسئله ای چیره گردد.

ایده خوب

مانند هر محصول دیگری نرم افزار همراه نیز با یک ایده شروع می گردد. بسیاری از توسعه دهندگان نرم افزارهای همراه ادعا می کنند تنها 5 درصد از پروژه های شان به پیروزیت تجاری ختم می گردد! آمار دقیقی در دست نیست که این ادعا را ثابت کند، اما چیزی که مسلم است این که حتی بهترین و درخشان ترین ایده ها نیز بدون تلاش و پشتکار زیاد و سرمایه گذاری مناسب با پیروزیت همراه نمی گردد.

ایده مناسب ایده ای است که حاوی راه حلی برای رفع یک نیاز و مطالبه جامعه در حوزه ای خاص باشد. محصولی وجود ندارد که در پاسخ به یک نیاز به وجود نیامده باشد. حتی فقط دارا بودن یک ویژگی ممکن است برای پاسخگویی به این نیاز کافی باشد. هرچند شاید با خود بگویید وجود تنها یک یا دو ویژگی ساده در نرم افزارتان باعث می گردد رقابت با سایر نرم افزارها سخت گردد، اما آیا هدف اصلی از تولید یک نرم افزار همراه رقابت پذیری آن است؟

ممکن است در نگاه اول این طور به نظر برسد که با عرضه یک نرم افزار رقابتی، همه کاربران برای استفاده از آن صف خواهند کشید! ولی با نگاهی واقع بینانه تر درمی یابید که هدف از انتشار نسخه اولیه یک نرم افزار همراه، این است که میزان رقابتی بودن آن را ارزیابی کنیم و بفهمیم این نرم افزار در همان حد که انتظارش را داشتیم معتبر و کارآمد خواهد بود یا خیر. البته این نکته مجوزی برای وجود ایرادات فنی و ظاهری زیاد در نسخه اولیه نرم افزار همراه نیست؛ بلکه خود این نسخه نیز باید به گونه ای باشد که ارزش های تاثیرگذار و متقاعدکننده ای از نرم افزار را به رخ بکشد تا کاربران برای استفاده از آن ترغیب شوند.

بازاریابی

یکی از مهم ترین قدم های اولیه در راستای تولید نرم افزار همراه، آشنایی با بازار این دسته از نرم افزارها است. گاهی پیدا نکردن یک ایده کارآمد و درخشان برای ساخت نرم افزار، علاوه بر کمبود تجربه می تواند دلیل دیگری هم داشته باشد و آن نداشتن شناخت کامل از بازار نرم افزارهای همراه است بنابراین آگاهی از شاخه های اصلی و بالقوه بازار در این زمینه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

جالب است بدانید نرم افزارهای همراه زیادی وجود دارد که می توانید از آنها برای تولید نرم افزارهای همراه یاری بگیرید! این قبیل نرم افزارها در محاسبه تقریبی هزینه های ساخت، آموزش کدنویسی، بازاریابی و در بسیاری موارد دیگر می تواند مفید باشد.

راه دیگر برای شناخت بازار این است که پیروز ترین نرم افزارهای همراه و نیز بزرگ ترین شکست های تاریخی در این زمینه را شناسایی کنید. سپس آن نرم افزارها را نصب کرده و شخصا از آنها استفاده کنید. به این ترتیب دید مناسبی نسبت به روش های جذابیت بخشیدن به محصولتان پیدا می کنید و علاوه بر آن متوجه می شوید از چه ترفندها و ویژگی هایی اصلا نباید استفاده کنید!

نکته دیگر این که همیشه به روز باشید. همیشه باید آخرین دستاوردها و زمینه های جذاب برای جامعه هدفتان را شناسایی کنید تا بدانید در هر لحظه مخاطب از بازار چه انتظاری دارد. البته با یک ایده فوق العاده برای ساخت نرم افزار، شما هم می توانید جزو آن دسته از افراد تاثیرگذاری باشید که به بازار سمت وسو می دهند و فرایند کلی بازار را معین می کنند.

بستر نرم افزاری

در گذشته توسعه دهندگان باید از بین بلک بِری، سیمبین، ویندوزفون، آی اواس و اندروید یک بستر را برای ارائه نرم افزار همراهشان انتخاب می کردند؛ اما امروز باید از سه گزینه آخر ممنون باشند که انتخاب را راحت تر کرده اند!

حتی به نوعی می توان از دو گزینه آخر یعنی اندروید و آی او اس به عنوان اصلی ترین بسترهای نرم افزارهای همراه نام برد زیرا ویندوزفون و نرم افزارهای مخصوص آن هم نتوانسته طی چند سال اخیر به حد خیلی قابل قبولی از محبوبیت میان کاربران دست یابد.

برای نمونه امروز ده ها میلیون گوشی همراه هوشمند از بستر ویندوز فون استفاده می کند، در حالی که صدها میلیون گوشی همراه هوشمند در بستر آی او اس یا اندروید کار می کنند. به نظر نمی رسد اوضاع برای ویندوز فون ها رو به بهبودی برود و اخیرا فرایند اضافه شدن به گوشی های اندروید و آی او اس به شدت در حال افزایش است. می توان گفت تمرکز اصلی بستر نرم افزاری ویندوز در این سال ها بیشتر روی فعالیت در حوزه واقعیت مجازی بوده است.

اما بین دو بستر نرم افزاری باقیمانده یعنی اندروید و آی او اس، کدام محبوب تر و کارآمدتر هستند؟! اگر به آمارها نگاهی بیندازیم پاسخ بسیار روشن است. فقط در سال 2016 میلادی، از فروشگاه اصلی اندروید یعنی گوگل پلی 63 میلیارد بارگیری اجرا شده است! این در حالی است که در مدت زمان مشابه و از فروشگاه رقیب، یعنی اپ ا ستور، 29 میلیارد بارگیری اجرا شده است.

ولی نکته اینجاست که وقتی به درآمد سالانه این دو فروشگاه نگاه می کنیم، ورق کاملا به سود اپ استور برمی گردد! برای نمونه در سال 2016 میلادی درآمد شرکت اپل از فروشگاه اپ استورش 34 میلیارد دلار بوده است و درآمد گوگل از فروش نرم افزارهای همراه در همین سال حدود 17 میلیارد دلار برآورد شده است. ذکر این نکته لازم است که در بستر اندروید فروشگاه های متفرقه بسیار زیادی، به غیر از گوگل پلی، وجود دارد که درآمد آنها در سال 2016 حدود ده میلیارد دلار تخمین زده شده است که باز هم در مجموع، فروشگاه های اندرویدی درآمد کمتری از فروشگاه آی او اس کسب کرده اند!

با همه این اوصاف در انتخاب بستر نرم افزاری، چیزی که برای شما به عنوان سازنده نرم افزار همراه باید مد نظر قرار گیرد برنامه و سازوکار مالی شماست. اگر قصد دارید از طریق فروش نرم افزارتان درآمد کسب کنید، مطمئنا آی او اس بستر مناسب تری برای نرم افزار شماست؛ ولی اگر بخواهید از قبول آگهی درآمد داشته باشید، اندروید می تواند گزینه بهتری باشد.

نسخه آزمایشی (اولیه)

متخصصان و برنامه نویسان اولین کسانی هستند که نرم افزار تازه عرضه شده شما را حتی اگر هنوز کاملا کاربردی نباشد، استفاده و ارزیابی می کنند. اگر نسخه ابتدایی نرم افزارتان در برقراری ارتباط با کاربران پیروز عمل کند و همچنین فرصت یافتن نقاط ضعف را برای شما فراهم کند، تا همین اندازه کافی است و نباید الزامی به کامل بودن آن داشته باشید.

این نکته از این جهت حائز اهمیت است که در این مرحله شما می توانید با استفاده از نظرات و راهنمایی های متخصصان امر و همکارانتان، عملکرد نرم افزار همراه خود را بهبود ببخشید و از اتلاف زمان و هزینه بیشتر جلوگیری کنید. پس عاقلانه است که به جای صرف انرژی زیاد و متمرکز شدن بر تکمیل نرم افزار، اجازه دهید بعد از انتشار نسخه های آزمایشی و اولیه، سایر برنامه نویسان شما را در تکمیل پروژه یاری دهند.

برای مثال یک نرم افزار همراه برای کسب وکار نوپایی را در نظر بگیرید که برای ارزیابی میزان آسیب پذیری تارنماها طراحی شده است.

نسخه اولیه این نرم افزار می تواند به کاربران اجازه دهد تارنماهای خود را برای عیب یابی ثبت کنند و از طرف دیگر کارشناسان درخواست ها را بررسی کرده و برای هرکدام گزارش امنیتی به کاربر ارائه دهند.

در این حالت هزینه های اولیه برای توسعه نرم افزار کاهش چشمگیری می یابد و ضمن آن نقاط ضعف پروژه نیز به خوبی شناسایی و رفع می گردد. در این حالت است که وقتی همه اهداف پیش بینی شده در دسترس قرار می گیرند، انگیزه لازم برای بهبود و گسترش نرم افزار نیز به وجود خواهد آمد. حقیقت این است که ایده های بسیاری در ابتدا روی کاغذ آرمانی به نظر می رسد، اما در عمل با شکست روبرو می گردد. نسخه اولیه از نرم افزار است که نشان می دهد این ایده تا چه اندازه دست یافتنی است و پایه های پروژه شما را مستحکم می سازد.

شراکت

حتی غول های تولیدکننده نرم افزارهای همراه که محصولاتی با کارایی بسیار بالا و کاملا بدون ایراد به بازار عرضه می کنند نیز به دنبال شریک برای خود هستند! نکته مهم در اینجا تفاوت میان شریک (Partner) و ارائه دهنده (Provider) است. توجه داشته باشید شرکت های بزرگ در این حوزه کمتر به خریدن نرم افزار از فرد یا گروه برنامه نویس سازنده آن علاقه نشان می دهند و معمولا رویه آنها استخدام کردن، ارائه پیشنهاد همکاری بلندمدت یا حتی سهیم شدن در بخشی از سهام شرکت می تواند باشد.

عسل اخویان طهرانی / دانش روزنامه خبرنگاران